Theo báo cáo của Bộ Tài chính gửi Bộ Nội vụ về thực hiện Nghị quyết số 42-NQ/TW, ước thực hiện đến cuối năm 2025, các chỉ tiêu chủ yếu thuộc lĩnh vực do Bộ Tài chính quản lý đều đạt và vượt kế hoạch đề ra tại Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 9/5/2024 về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 42-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới.
Số người hưởng lương hưu ngày càng tăng.
Cụ thể, số người tham gia BHXH đạt 21,342 triệu người, chiếm 45,1% lực lượng lao động trong độ tuổi, vượt chỉ tiêu 45%. Số người tham gia BH thất nghiệp đạt 16,595 triệu người, tương đương 35,1% lực lượng lao động trong độ tuổi và vượt chỉ tiêu 35%. Đặc biệt, số người tham gia BHYT đã lên đến 97,422 triệu người, chiếm 95,16% dân số.
Để đạt được kết quả này, Bộ Tài chính đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và địa phương trong việc hoàn thiện hệ thống chính sách pháp luật về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp phù hợp với thực tiễn và xu hướng quốc tế. Đồng thời, Nghị quyết số 42-NQ/TW đã trở thành trụ cột quan trọng trong hệ thống an sinh xã hội của đất nước, tạo nền tảng thể chế hóa các quan điểm chỉ đạo của Đảng về đổi mới và nâng cao chất lượng chính sách xã hội.
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cũng chủ động phối hợp thực hiện các nghị quyết mới được ban hành như: Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo; Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân… Các chính sách này đã tạo động lực thúc đẩy toàn diện, sâu sắc việc thực hiện các mục tiêu xã hội, trong đó có lĩnh vực tài chính - ngân sách, bảo đảm an sinh xã hội.
Bên cạnh đó, một điểm sáng trong quá trình triển khai là công tác tuyên truyền các chính sách, pháp luật về an sinh xã hội đã được Bộ Tài chính thực hiện kịp thời, đa dạng và phù hợp với đặc điểm vùng miền cũng như các nhóm dân cư khác nhau. Đồng thời, Bộ Tài chính cũng phối hợp với các đơn vị liên quan đổi mới hình thức, phương pháp tuyên truyền, giúp người dân dễ dàng tiếp cận và thụ hưởng các chế độ, chính sách. Những giải pháp này không chỉ rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính mà còn nâng cao sự hài lòng của người dân.
Số người tham gia BHXH chiếm trên 45% lực lượng lao động trong độ tuổi.
Báo cáo của Bộ Tài chính cũng cho thấy, công tác giải quyết và chi trả các chế độ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cũng được Bộ phối hợp chặt chẽ với cơ quan BHXH, các sở, ngành địa phương để đảm bảo kịp thời, đúng quy trình, rút ngắn thời gian giải quyết, góp phần giảm thiểu thủ tục hành chính phức tạp.
Bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện Nghị quyết số 42-NQ/TW cũng chỉ rõ một số hạn chế, khó khăn như: Một số quy định trong Luật BHYT, Luật Khám chữa bệnh và các nghị định, thông tư hướng dẫn chưa thống nhất còn chồng chéo dẫn đến cách hiểu khác nhau giữa cơ quan BHXH và cơ sở khám chữa bệnh; Luật An toàn vệ sinh lao động còn một số bất cập, dẫn đến vướng mắc trong tổ chức thực hiện.
Bên cạnh đó, tình trạng chậm đóng, trốn đóng, lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, BH thất nghiệp vẫn còn xảy ra, trong khi chế tài xử phạt chưa đồng bộ. Việc liên thông, chia sẻ dữ liệu về BHXH, BH thất nghiệp giữa các cơ quan, đơn vị vẫn đang trong quá trình hoàn thiện, chưa đồng bộ, ảnh hưởng đến công tác cải cách thủ tục hành chính và công tác quản lý.
Để khắc phục những khó khăn trên cũng như để phát triển hệ thống an sinh xã hội bền vững, Bộ Tài chính tiếp tục đưa ra các đề xuất, kiến nghị. Cụ thể, Bộ Tài chính đề xuất các bộ, ngành cần rà soát, hoàn thiện pháp luật trong lĩnh vực quản lý; phối hợp xây dựng các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2026 - 2030; ưu tiên bố trí nguồn lực cho các dự án trọng điểm như phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, góp phần thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực cho ngành trước năm 2030.
Với các tỉnh, thành phố, cần tăng cường phối hợp trong triển khai chính sách BHXH, BHYT, BH thất nghiệp; đưa các chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH vào nghị quyết địa phương; xử lý nghiêm các doanh nghiệp chậm đóng, trốn đóng BHXH.
PV
